47 μήνες πίσω, Barricada #25 (Φλεβάρης ’13).

Αντετοκούμπο Brothers

Το όνομα Αντετοκούμπο στους περισσότερους δε λέει τίποτα. Αhdehtohkoompoh στη διάλεκτο Yoruba, η οποία ομιλείται στη Νιγηρία, σημαίνει “την τιμή πέρα από τις θάλασσες”. Αυτό το κατά τ’ άλλα εξωτικό όνομα θα μπορούσε να μην υπάρχει. Θα μπορούσε να είναι ένας ακόμη αριθμός, μια ακαταλαβίστικη λέξη στις στατιστικές των υπουργείων εσωτερικών και προ.πο. που καταχωρούν τους νόμιμους και μη μετανάστες. Θα μπορούσε επίσης να είναι το όνομα κάποιου «άτυχου» που πέθανε κάπου στα ανοιχτά του Αιγαίου ή στις γραμμές του τρένου μετά από καταδίωξη της δημοτικής αστυνομίας.

Γιατί το όνομα Αντετοκούμπο είναι πράγματι το όνομα ενός μικροπωλητή από τη Νιγηρία, που ήρθε στην Ελλάδα σαν πολιτικός πρόσφυγας πριν από καμία εικοσαριά χρόνια. Όμως αυτός, σε αντίθεση με τους περισσότερους είχε την «τύχη» να αποκτήσει τέσερα πανήψηλα παλικάρια. Εκ των οποίων τα δύομαγαλύτερα ασχολήθηκαν αμέσως με την πορτοκαλί μπάλα και βρέθηκαν στο επίκεντρο της δημοσιότητας μετά το τέλος του τελικού κυπέλου μπάσκετ, όταν ο πρόεδρος του Ολυμπιακού κατηγόρησε τον πρόεδρο της ομοσπονδίας πως δεν αφήνει ένα απ’ αυτά (τον Θανάση) να πάει στην ομάδα του. Ο εικοσάχρονος Θανάσης, παίζει μπάσκετ στη Α2 κατηγορία, στον Φιλαθλητικό. Ο αμέσως μικρότερος, ο δεκαοκτάχρονος Γιάννης, ανήκει από τα τέλη Δεκεμβρίου στην ισπανική Σαραγόσα που αγόρασε τα δικαιώματά του αντί 300.000 ευρώ για τέσσερα χρόνια. Όσον αφορά τα δύο μικρότερα αδέρφια οι ειδικοί λένε πως είναι πολύ πιθανό να φτάσουν τα 2 μέτρα και δέκα εκατοστά. Ο Γιάννης κι ο Θανάσης λοιπόν θεωρούνται από τα μεγαλύτερα ταλέντα. Παίζουν σε επαγγελματικές κατηγορίες από πολύ μικροί, ενώ έχουν συμμετάσχει σε όλα τα ανεπίσημα κλιμάκια της εθνικής ελλάδος. Έχουν όμως μερικά πολύ σοβαρά προβλήματα. Το πρώτο είναι το μαύρο δέρμα τους. Παρότι η κατατομή τους κάνει σαφές ότι πρόκειται περί αθλητών, δεν είναι λίγες οι φορές που έφτασαν καθυστερημένοι στην προπόνηση λόγω αστυνομικών ελέγχων. Με τον καιρό έμαθαν κι έτσι ενώ τα υπόλοιπα παιδιά πρόσεχαν να μην ξεχάσουν τα παπούτσια τους οι αδερφοί Αντετοκούμπο πρόσεχαν να μην ξεχάσουν τα χαρτιά τους. Το δεύτερο είναι η δύσκολη οικονομική κατάσταση. Τα έσοδα της οικογένειας του μικροπωλητή πατέρα, ίσα που έφταναν (μέχρι τη μεταγραφή του Γιάννη στη Σαραγόσα) για να μην καταλήξουν στο δρόμο. Όσον αφορά δε την «ευαισθησία» των σωματείων που αγωνίζονταν, αυτή εξαντλούνταν στην οψιόν αγοράς τους σε περίπτωση που ήθελαν να πάρουν μεταγραφή. Μοναδική υποστήριξη γι’ αυτά τα δύο τυχερά αδέρφια ήταν η μπέσα και η καλή καρδιά των συναθλητών τους που μία στον τόσο έκαναν έρανο μεταξύ τους για να καλύψουν τις στοιχειώσης ανάγκες τους. Το τρίτο τους πρόβλημα είναι πως όταν γεννήθηκαν δεν δηλώθηκαν από τους γονείς τους στην πρεσβεία της Νιγηρίας στην Αθήνα. Ως εκ τούτου Ο Γιάννης κι ο Θανάσης δεν έχουν καμία ιθαγένεια παρά μόνο την ελληνική μπασκετική υπηκοότητα, βάση της οποίας μπορούν να αγωνίζονται στο πρωτάθλημα. Μάλιστα εσχάτως ο Γιάννης κλήθηκε στην εθνική νέων, ώστε να δημιουργηθεί τετελεσμένο γεγονός, για τον φόβο των Ισπανών που σε αντίθεση με τους «καθαρούς» έλληνες δεν έχουν πρόβλημα να αποδώσουν στα δύο αδέρφια την ισπανική ιθαγένεια. Αυτή είναι συνοπτικά η αρκούντως διαφωτιστική ιστορία των αδελφών Αντετοκούμπο. Γιατί επιβεβαιώνει, όπως χιλιάδες ακόμη άγνωστες ιστορίες, καθημερινές καταστάσεις και συνθήκες ζωής που χάνονται στο θολό τοπίο νομοθεσιών και παραγράφων, βουλευμάτων και διαταγμάτων. Κάνει σαφές ας πούμε, πως η απόφαση του ΣτΕ για την ιθαγένεια στην πραγματικότητα επικύρωσε το πραγματικό (και όχι το τυπικό) σύνταγμα των ταξικών σχέσεων. Κάνει ξεκάθαρο πως δεν είναι δυνατό να συνυπάρχουν στην ίδια κοινωνία ο «Ξένιος Δίας» και εναρμονισμένοι με τα ευρωπαϊκά πρότυπα νόμοι για την παροχή ιθαγένειας. Κάνει οριστική τη μετάβαση στην κατάσταση εξαίρεσης σαν γενικευμένη συνθήκη.

Είναι πιθανό πως η οικογένεια Αντετοκούμπο θα πάρει τελικά την ελληνική ιθαγένεια. Και το γεγονός πως τόσο ο Θανάσης όσο και ο Γιάννης δηλώνουν έλληνες πολίτες βοηθάει προς αυτή την κατεύθυνση. Ακόμη όμως κι αν αυτό συμβεί δεν πρόκειται παρά για τους ψυχρούς υπολογισμούς μιας χούφτας λαμόγιων της ομοσπονδίας μπάσκετ, που προφανώς αντιμετωπίζουν τους αδελφούς Αντετοκούμπο σαν μια ακόμη προσοδοφόρα επένδυση. Που αν θεωρηθεί πως αξίζει τον κόπο θα προχωρήσει. Ενώ στην αντίθετη περίπτωση θα ακολουθήσει τη μοίρα εκατοντάδων χιλιάδων άλλων. Που έχουν την ατυχία να μη κατέχουν τα μυστικά μιας πορτοκαλί ή μιας ασπρόμαυρης μπάλας.