απ’ την ασταμάτητη μηχανή / Sarajevo

Τρίτη 25 Απρίλη. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο Μακρόν εκπροσωπεί τμήματα του γαλλικού κεφάλαιου. Ίσως τα πιο δυναμικά τέτοια. Δεν υπάρχει, επίσης, καμία αμφιβολία, ότι οποιοσδήποτε υποψήφιος “εκπρόσωπος” (ακόμα περισσότερο: αν κάνει “προεκλογική εκστρατεία” για να πιάσει μια καρέκλα όπου κανείς δεν θα μπορεί να τον καθαιρέσει στη διάρκεια της θητείας του για “αθέτηση υποσχέσεων”) είναι κάθαρμα. Στον ένα ή στον άλλο βαθμό.
Μ’ αυτά σαν δεδομένα, η αριστέρα (συμπεριλαμβανομένης της κομμουνιστικής ακόμα και τότε που δεν ήταν “αριστέρα του κράτους και του κεφάλαιου”) έχει την εξής ροπή: προκειμένου να σώσει αυτό που θεωρεί “αγνότητά” της κάνει μια προστυχία. Κλείνει τα μάτια. Κλείνει τα μάτια στη διαλεκτική ανάλυση της (καπιταλιστικής) πραγματικότητας. Κλείνει τα μάτια και το ρίχνει στη θεολογία: όλοι ίδιοι είναι – εκτός από εμάς. (“Εκτός από εμάς” παρά την τεράστια ιστορία των διασπάσεων, των κατηγοριών για προδοσίες, κλπ κλπ…)
“Δεν είναι όλες ίδιες” οι πολιτικές βιτρίνες του κεφάλαιου, των αφεντικών και των κοινωνικών τους συμμάχων. Για έναν απλό λόγο: δεν είναι τα αφεντικά ένα ενιαίο και αδιαίρετο μπλοκ συμφερόντων, τακτικών και στρατηγικών. Ναι, η εκμετάλλευση, κάποτε άγρια, της εργασίας μέσα απ’ την μισθωτή σχέση (αλλά και την άμμισθη…) και της ζωής συνολικά, είναι ο κοινός παρονομαστής εκείνου που λέγεται καπιταλισμός. Αλλά στον ονομαστή υπάρχουν διαφορές, συχνά σκληρές. Διαφορετικές μερίδες των αφεντικών, με διαφορετικά έως αντίπαλα συμφέροντα, ακόμα και μέσα σε κάθε έναν εθνοκρατικό σχηματισμό χωριστά, επιλέγουν διαφορετικούς εκλεκτούς σαν “βιτρίνες”. Επειδή έχουν διαφορετικές τακτικές. Κάποτε και διαφορετικές στρατηγικές.
Δεν είναι όλες οι βιτρίνες ίδιες, ενώ όλες υπηρετούν την ίδια γενική υπόθεση, της καπιταλιστικής συσσώρευσης. Η τελευταία απόδειξη των διαφορών τους είναι … οι οπαδοί τους. Πιστεύει κανείς ότι, για παράδειγμα, ήταν εντελώς “τυχαίο” ότι μετά την επικράτηση του brexit πολλαπλασιάστηκαν στην επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας οι φραστικές και φυσικές ρατσιστικές επιθέσεις; Ή μήπως νομίζει κανείς ότι αν η φασιστοϋποψήφια στη γαλλία έπιανε κανά 25% και ερχόταν πρώτη, τα φασιστρόνια θα πήγαιναν για μπύρες και μετά για ύπνο;
Η δουλειά του διαλεκτικού υλιστή δεν είναι να ξεπέφτει σε μανιχαϊστή και θρησκόληπτο. Η δουλειά του διαλεκτικού υλιστή είναι να διακρίνει, να αναλύει και να εξηγεί αυτές τις ενδοκαπιταλιστικές διαφορές – και την μικροαστική ουρά τους. Όχι για να υποστηρίξει τους μεν εναντίον των δε! Αλλά για να διακρίνει τις διαφορετικές τακτικές ενσωμάτωσης της εργατικής τάξης στα συμφέροντα άλλοτε των μεν και άλλοτε των δε. Για να ενημερώνει τεκμηριωμένα και ψυχρά την τάξη μας ότι οι ιδεολογικές και συναισθηματικές πολώσεις μεταξύ των αφεντικών είναι παγίδα· ειδικά αν πέφτει κανείς θύμα τέτοιων διπόλων νομίζοντας ότι κάποιος (κάποιο τμήμα των αφεντικών) θα τον “ελευθερώσει”.
Δεν είναι δα “φιλοσοφία” αυτά! Θυμηθείτε το πασίγνωστο: “μνημόνιο” – “αντιμνημόνιο”! Διαφορετικά τμήματα των ντόπιων αφεντικών, υπερασπιζόμενα τα δικά τους, τα ολόδικά τους συμφέροντα, “πολώθηκαν” γύρω απ’ το είδος, την έκταση και το περιεχόμενο των καπιταλιστικών και κρατικών μεταρρυθμίσεων στην ελλάδα. Κατάλαβε κανείς τίποτα; Ελάχιστοι. Φρόντισαν για την τύφλα ο μικροαστισμός απ’ την μία και η “θεολογία της απελευθέρωσης” απ’ την άλλη.
Οι θρησκόληπτοι, οι μανιχαϊστές, οι τσατσορούφιανοι των αφεντικών (για την ντόπια “αριστερά” μιλάμε!) έπαιξαν με συνέπεια το παιχνιδάκι. Είναι γνωστό ποιοι, πως και γιατί – άλλωστε συνεχίζουν. Ωμά και κυνικά, μ’ όλα τα παχιά τους λόγια και τους βερμπαλισμούς τους, για δαύτους η τάξη μας και τα δικά μας αυτοτελή εργατικά συμφέροντα ήταν μόνο το λάδι στα γρανάζια της ντόπιας ενδοκαπιταλιστικής σύγκρουσης!  Ωμά και κυνικά τάισαν και ταΐζουν τους ντόπιους φασίστες· αβαντάρισαν και αβαντάρουν τα αφεντικά. Και το αποτέλεσμα είναι οικτρό: μισθοί των 400, των 300 ή και των καθόλου ευρώ· ωράρια των 10, των 12, των 14 ωρών· θρίαμβος της “μαύρης”, άγριας εκμετάλλευσης και συσσώρευσης – κι άλλα πολλά.
Απ’ την μια μεριά λοιπόν η “αριστερή” σοφή γνωμάτευση ότι “έλα μωρέ, τι Λεπέν τι Μακρόν!” Απ’ την αντίθετη μεριά η απουσία εκείνου που θα έριχνε το εκλογικό θέαμα, το θέαμα της αντιπροσώπευσης, στις πραγματικές, μηδαμινές του διαστάσεις: η απουσία της μαχόμενης και μαχητικής σύγχρονης εργατικής τάξης, στη γαλλία και οπουδήποτε αλλού, που μια μέρα πριν και μια μέρα μετά από την οποιαδήποτε “ιεροτελεστία της δημοκρατίας” θα ήταν στο πεζοδρόμιο.
Είναι πρόστυχοι οι “απελευθερωτές” μας. Γινόμαστε όμως κι εμείς πρόστυχοι, σε βάρος μας, όσο αρνούμαστε την συλλογική ταξική αυτοσυνείδησή μας. Κι όσο δεν τους φτύνουμε, μεταφορικά και κυριολεκτικά.