“κι όμως, γίνονται ακόμα… ΗΛΕΚΤΡΟΣΟΚ
Αν αυτή η πληροφορία δεν σας προκαλεί τουλάχιστον έκπληξη (αν όχι οργή), τότε μάλλον οι συστηματικές προσπάθειες της κυρίαρχης ιδεολογίας να καθορίσουν τον κυνισμο ως την γενική συναισθηματική στάση απέναντι στα κοινωνικά ζητήματα έχουν ήδη πιάσει τόπο. Η αλήθεια, ωστόσο, είναι σκληρή: σε πολλές ψυχιατρικές κλινικές που λειτουργούν στην Ελλάδα (δημόσιες και ιδιωτικές) το ηλεκτροσόκ (επιστημονικά ηλεκτροσπασμοθεραπεία) χρησιμοποιείται ευρέως ως μία από τις πολλές μεθόδους «θεραπείας» των ψυχικών νόσων.
Αυτή η αλήθεια γίνεται ακόμη πιο σκληρή αν σκεφτεί κανείς ότι η συχνή και πλέον διαδεδομένη χρήση των ηλεκτροσόκ είτε αποσιωπείται, είτε ωραιοποιείται. Κι αν η αποσιώπηση γίνεται χοντροκομμένα, η ωραιοποίηση του ηλεκτροσόκ πλασάρεται με τον μανδύα της μεταμοντέρνας κατάστασης: μπορεί να είστε αλυσοδεμένοι, αλλά τα λουριά σας είναι μεταξωτά…
Να, λοιπόν, που ανάμεσα στην ψυχανάλυση, την συστημική ψυχοθεραπεία, την συνταγογράφηση ψυχοφαρμάκων κτλ, η ωμή βία του ηλεκτροσόκ φαίνεται να διεκδικεί την δική της θέση. Και ενώ κάποια τμήματα της επιστημονικής κοινότητας εμφανίζονται να προκρίνουν την ολοκληρωτική αυτή μέθοδο ως ανώδυνη και ευεργετική ακόμα και για ανήλικους, οι άλλοτε σοβαρές αντιδράσεις απέναντι στην αδιαλλαξία της ψυχιατρικής εξουσίας φαίνονται να απουσιάζουν παντελώς από το προσκήνιο της κριτικής.
Αντίθετα, σήμερα φαίνεται να νοιάζει όλο και λιγότερο το αν η ιατρική παραβιάζει τον πρώτο και σημαντικότερο όρκο της: την θεραπεία χωρίς πρόκληση βλάβης στον ασθενή. Η σημαντική απώλεια μνήμης που συνοδεύει τις συνεδρίες ηλεκτροσόκ είναι μία μόνο από τις αποδεδειγμένες συνέπειες. Οι ηλικιωμένοι και οι γυναίκες (που στατιστικά υποβάλλονται συχνότερα σε θεραπεία με ηλεκτροσόκ) το γνωρίζουν καλά αυτό. Ποιοι είναι, όμως, αυτοί και τι λόγους έχουν να κάνουν ό,τι κάνουν;
Ο γιατρός που νοιάζεται για το καλό του ασθενή; Η οικογένεια που φοβάται τον συγγενή;
Η επιστημονική κοινότητα που στο όνομα της ερευνητικής της ανάπτυξης αγιάζει κάθε μέσο;
Ο κρατικός μηχανισμός που αναζητά ολοένα και περισσότερα «επιστημονικά» μέσα αποκλεισμού και εξόντωσης;
Ή μήπως ο ίδιος ο χρήστης που ασθενεί να αντιπαλέψει τις παραπάνω δυνάμεις;
Όχι, δεν έχουμε έτοιμες τις απαντήσεις. Όμως δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι ο καπιταλισμός διαρκώς επιδιώκει να επεκτείνει τα πεδία της κερδοφορίας του. Άλλοτε με την σιδηρά πυγμή της δημόσιας τάξης κι άλλοτε με το βαμβακερό άγγιγμα της ιδεολογίας. Και, δυστυχώς, δεν έχει κανέναν ηθικό ενδοιασμό να κάνει μπίζνες ακόμα και πάνω στα ερείπια που ο ίδιος δημιουργεί. Αν θέλουμε, όμως, να παραμείνουμε ζωντανοί στο μυαλό και στην καρδιά, θα πρέπει κάποια πράγματα να συνεχίσουν να μας είναι αδιανόητα. Και τα ηλεκτροσόκ είναι ένα από αυτά…”
|